Δικαίωση στα 90 - Leonid Hurwicz

"Πραγματικά δεν το περίμενα. Υπήρχαν φορές που μου έλεγαν ότι βρίσκομαι στη βραχεία λίστα αλλά, καθώς περνούσε ο καιρός, και δεν γινόνταν τίποτα, δεν περίμενα ότι θα έρθει η αναγνώριση, επειδή όσοι είναι εξοικειωμένοι με το έργο μου έχουν αρχίσει να πεθαίνουν. Πίστευα ότι η εποχή μου ήδη έχει περάσει."

Ο Leonid Hurwicz κέρδισε το Νόμπελ οικονομίας μαζί με τους Eric Maskin και Roger Myerson για την συμβολή τους στην θεμελίωση της θεωρίας της Σχεδίασης Μηχανισμών.

Γεννημένος στην Μόσχα από Πολωνοεβραίους γονείς το 1917 λίγους μήνες πριν από την Οκτωβριανή επανάσταση. Η οικογένεια κυνηγημένη από του Μπολσεβίκους φεύγει από την Μόσχα λίγο με τα την γέννηση του Leonid και εγκαθίσταται στην Βαρσοβία. Θα αναγκαστεί να ξαναφύγει από την Βαρσοβία το 1939, αμέσως μετά την εισβολή των Nazi του Χίτλερ. Ο 22χρονος Leonid μέσω Ελβετίας και Πορτογαλίας κατόρθωσε να φτάσει στην Αμερική. Ο Hurwicz παντρεύτηκε το 1944 την Evelin Jense, με την οποία απέκτησαν τέσσερα παιδιά.

Ο Hurwicz σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας - 1938- ενώ παράλληλα παρακολούθησε μαθήματα στο London School of Economics με τον Nicholas Kaldor και Friedrich Hayek. Το 1939 μετακινήθηκε στην Γενεύη όπου παρακολούθησε μαθήματα στο μεταπτυχιακό ινστιτούτο διεθνών σπουδών καθώς και σεμινάρια από τον Ludwig von Mises. Μετά την εγκατάσταση στις ΗΠΑ ο Hurwicz συνέχισε τις σπουδές του στο πανεπιστήμιο του Harvard και στο πανεπιστήμιο του Chicago. Ο Hurwicz δεν απέκτησε ποτέ πτυχίο οικονομολόγου.

Ο Hurwicz έγινε καθηγητής Οικονομικών και Μαθηματικών στο πανεπιστήμιο της Minnesota το 1951 στην Σχολή της Διοίκησης Επιχειρήσεων. Ο Hurwicz έκανε πολλά εκπαιδευτικά ταξίδια διδάσκοντας σε πανεπιστήμια στην Αμερική και στην Ασία. Είναι παγκοσμίως γνωστός για την έρευνα του στον τομέα της οικονομίας και ιδιαίτερα στην περιοχές της σχεδίασης μηχανισμών και στα μαθηματικά της οικονομικής επιστήμης. Έχει συνεργαστεί μαζί με δύο οικονομολόγους που τιμήθηκαν με το βραβείο Nobel. Τον Kenneth Arrow (Nobel οικονομίας το 1972) και τον Daniel McFadden (Nobel οικονομίας το 2000).

Στα οικονομικά η σχεδίαση μηχανισμών, είναι η τέχνη και επιστήμη της σχεδίασης κανόνων ενός παιγνίου για την επίτευξη ενός συγκεκριμένου αποτελέσματος. Αυτό επιτυγχάνετε δημιουργώντας εκείνη την δομή όπου ο κάθε παίκτης έχει κίνητρα να συμπεριφέρεται όπως ακριβώς επιθυμεί ο σχεδιαστής του μηχανισμού.

Οι σχεδιαστές μηχανισμών προσπαθούν να επιτύχουν τα ακόλουθα βασικά αποτελέσματα: ειλικρίνεια, ατομική λογικότητα, ισορροπία προϋπολογισμού και κοινωνική ευημερία. Περισσότερο προχωρημένοι μηχανισμοί προσπαθούν να αποφύγουν επικίνδυνες συγκρούσεις μεταξύ των παικτών.

Ένας κλάδος σχεδίασης μηχανισμών είναι η δημιουργία αγορών και πλειστηριασμών. Άλλος ασχολείται με αλγορίθμους ταιριάσματος. Μια τρίτη εφαρμογή είναι η παροχή δημόσιων αγαθών και την βέλτιστη σχεδίαση φορολογικών σχημάτων από τις κυβερνήσεις.

Επομένως ποτέ δεν είναι αργά. Αρκεί να παλεύουμε και να αφιερωνόμαστε σε αυτά που πιστεύουμε. Κάποια στιγμή μπορεί να δικαιωθούμε ακόμα και όταν η πίστη μας έχει εξαντληθεί. Αλλά ακόμα και αν δεν έρθει η δικαίωση θα έχουμε ζήσει την ζωή μας δημιουργώντας γνώση, έργα και τέχνη με αυτή την προσδοκία. Την προσδοκία της δικαίωσης και της αναγνώρισης ... ακόμα και από τον ίδιο μας τον εαυτό.

Φορολογικοί Παράδεισοι

Από το Παγκόσμιο Δίκτυο Φορολογικής Δικαιοσύνης (Tax Justice Network) εκτιμάται ότι σε 80 φορολογικούς παραδείσους, σε όλον σχεδόν τον πλανήτη, δραστηριοποιούνται 4.000.000 παράκτιες εταιρείες με "παρκαρισμένα" 12 τρισεκατομμύρια δολλάρια. Οι υπεράκτιες εταιρείες ελληνικών συμφερόντων εκτιμάται ότι είναι περίπου 10.000, οι οποίες διακινούν περίπου 550 δις δολλάρια.

Ο πρώτος φορολογικός παράδεισος του πλανήτη θεωρείται, από το 750 μ.Χ., το Βατικανό αφού τα κέρδη της Εκκλησίας περέμειναν αφορολόγητα. Τα νησιά της Μάγχης είχαν φορολογική ανεξαρτησία από το 1100 μ.Χ. ενώ το νησί Μαν στις Αγγλικές ακτές παρείχε φορολογική ανεξαρτησία σε αρκετούς άγγλους καραβοκύρηδες την ίδια περίπου εποχή.

Αμέσως μετά τον Α' Παγκόσμιο πόλεμο, την δεκαετία του 1920, οι εφοπλιστές αναζήτησαν τους δικούς τους φορολογικούς παραδείσους, με τα νησιά Βερμούδες να αποτελούν τον πρώτο φορολογικό παράδεισο, για τους πλοικτήτες, του 20ου αιώνα. Ο πρώτος, όμως, σύγχρονος τόπος φοροαπαλλαγής ή χαμηλής φορολογίας είναι η Ελβετία, ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα με το πλήθος των "κλειστών" τραπεζών της. Την δεκαετία του 1920 πολλοί Ευρωπαίοι μετέφεραν τα κεφάλαια τους στην Ελβετία για να αποφύγουν τον υψηλό φόρο ανοικοδόμησης που επιβλήθηκε μετά τον πόλεμο.

Μέχρι την δεκαετία του 1950, οι φορολογικοί παράδεισοι, λειτουργούσαν κυρίως για την αποφυγή προσωπικών φόρων. Από την δεκαετία του 1960 και έπειτα χρησίμευαν σε εταιρείες που ήθελαν να αποφύγουν την διπλή φορολογία, αργότερα σε εταιρείες που ήθελαν να παραμείνουν εντελώς αφορολόγητες και τα τελευταία 20 χρόνια για την διακίνηση κεφαλαίων από "γκρίζες" πηγές.

Οι πιο δημοφιλείς τόποι ίδρυσης υπεράκτιων εταιρειών είναι τα Νησιά Κέϊμαν, οι Παρθένοι νήσοι, η Λιβερία και ο Παναμάς. Ο ασφαλέστερος τόπος ίδρυσης είναι τα νησία Μάρσαλ όπου ο έλεγχος είναι πολύ δύσκολος αν όχι αδύνατος.

Στην Ευρώπη τα δημοφιλέστερα μέρη είναι το Λιχτενστάιν, το Λουξεμβούργο, η Κύπρος, το Μονακό και πρόσφατα η Ανδόρα.

Οι χώρες από τις οποίες προέρχονται οι υπεράκτιες εταιρείες απαριθμούν λιγότερο από το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού αλλά διακινούν περίπου το 35% του παγκόσμιου πλούτου.

Το 2007 θα κινηθούν προς τις υπεράκτιες εταιρείες 200 δις δολλάρια.

Οι Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι έχουν το 40% των υπεράκτιων εταιρειών ενώ τα νησιά Κέιμαν κατέχουν τα περισσότερα κεφάλαια (2 από τα 12 τρις δολλάρια).

Φορολογικός παράδεισος ετοιμάζεται να γίνει και το Γιβραλτάρ το οποίο ζήτησε την πλήρη αυτονόμηση από την Βρετανική εξάρτηση ωστέ να προσελκύσει την ίδρυση υπεράκτιων εταιρειών.

Το Λουξεμβούργο κατέχει την πρώτη θέση στην προσέλκυση εταιρειών επενδύσεων και διαχείρισης διαθεσίμων.